Mae o’n cwmpasu popeth, mae o ym mhopeth, mae’n barhaus ac yn ddiddiwedd. Beth ydy o? Wel gwyddoniaeth wrth gwrs, a dyna yw pwnc y gyfres Dibendraw. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Sgwrs ag Elias Garmon Owen a dreuliodd dri chwarter canfrif ym Mhatagonia, a chyfle i rannu rhai o'i brofiadau yno ac yn Nyffryn Conwy ei ieuenctid. ITV Cymru, 1985. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Cyflwyniadau i gyd-fynd gyda'r modiwl prifysgol Dehongli'r Gorffennol (HCG2011). Bydd angen mewngofnodi i gael mynediad i'r cyflwyniadau isod. Rhestr y cyflwyniadau: Cyflwyniad i Hanes Marcsaidd (Yr Athro Gareth Williams) Cyfraniad Keith Thomas (Yr Athro Gareth Williams) Datblygiadau a phroblemau gyda dehongliadau Marcsaidd, a cyfraniadau Christopher Hill a Raymond Williams (Yr Athro Gareth Williams) Dehongliadau Marcsaidd o Galileo a William Harvey (Yr Athro Gareth Williams) Cymdeithas a diwylliant yng Nghymru yn y 19eg a'r 20fed Ganrif  (Yr Athro Gareth Williams) Ysgrifennu Hanes Cymru (Dr John Davies) Hanes Marcsiadd (Dr Martin Wright) Ysgrifennu Hanes Cymru (Yr Athro Prys Morgan)  

Golwg ar gyflwr yr iaith Gaeleg yn yr Alban, ac ar yr ymgyrch i gael mwy o oriau i'r Galeg trwy gyfrwng y teledu. Dyma adroddiad Agenda ar dristwch a gobaith sy'n wynebu'r iaith Gaeleg yn Yr Alban. Agenda, 1991. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Luned Emyr a’r hanesydd celf Peter Lord sydd ar drywydd y gweithiau celf niferus a ysbrydolwyd gan un o’r ffigurau hynotaf yn hanes diwylliant Cymru - yr ieithydd chwedlonol Richard Robert Jones. Mae Peter yn credu fod Dic wedi ysbrydoli mwy o weithiau celf nag unrhyw Gymro neu Gymraes arall gydag eithriad posib David Lloyd George, ond faint o’r gweithiau hyn sydd wedi goroesi heddiw? Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Mary Vaughan Jones oedd un o awduron llenyddiaeth plant mwyaf llwyddiannus yr iaith Gymraeg. Creodd gymeriadau cofiadwy wnaeth symbylu cenhedlaethau o blant i ddysgu a mwynhau darllen. Yr enwocaf ohonynt wrth gwrs oedd Sali Mali. Bu farw Mary Vaughan Jones ym 1983 ac o ganlyniad ni fu iddi weld y llwyddiant rhyngwladol a ddaeth i ran Sali Mali drwy gyfrwng rhaglenni teledu ar S4C. Mae pawb yn adnabod ei chymeriadau, ond pwy oedd Mary Vaughan Jones? Lumedia, 2013. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Rhaglen ddogfen bwerus sy'n coffau milwyr o Gymru a Chanada a gyhuddwyd o lwfrdra ac am encilio ac a'u saethwyd i farwolaeth ar doriad gwawr. Mae'r rhaglen yn cynnwys un o'r cyfweliadau olaf a phrin gyda Harry Patch, yr olaf o'r milwyr fu'n brwydro yn ffosydd y rhyfel Byd Cyntaf. Mae'n adrodd rhai o'r atgofion erchyll o'r cyfnod. Boomerang, 2005. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Yn 1915 cyhoeddwyd cyfrol o straeon byrion yng Nghymru greodd storm o atgasedd yn erbyn yr awdur a'i waith. Roedd byd tywyll Caradoc Evans yn 'My People' yn ddarlun hunllefus ac heriol o fywyd y capeli a'r gymdeithas Gymraeg wledig. Gorchmynodd Prif Gwnstabl Caerdydd i gopiau o'r llyfr gael eu llosgi'n gyhoeddus. Disgrifiodd y 'Western Mail' y straeon fel 'the literature of the sewer' gan ddweud mai Caradoc oedd '...the best-hated man in Wales'. Ni welwyd y fath gasineb ym myd y celfyddydau yng Nghymru - gynt nac wedyn. Ond erbyn heddiw prin ydy'r bobl sy'n cofio'r straeon na'u hawdur a gorddodd y dyfroedd yng Nghymru. Gan mlynedd yn ddiweddarach bydd Beti George yn mynd ar drywydd Caradoc Evans gan rannu blas o'i straeon gothic. Bydd yn olrhain ei ddylanwad pellgyrhaeddol ar ysgrifennu Saesneg yng Nghymru ac yn holi beth yn ei fagwraeth yn Rhydlewis, yn ne Ceredigion, a yrrodd Caradoc i greu byd sinistr 'My People'? Gorilla, 2015. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Places of Wales is a website where you can search and discover the items or related information for the collections of The National Library of Wales on a geographic interface. 

Hanner canrif yn ôl, ym 1966, aeth y ffotograffydd o Ruddlan, Philip Jones Griffiths, i Fietnam am y tro cyntaf. Byddai'r profiad yn llywio ei yrfa. Tynnodd Griffiths luniau dirdynnol o effaith ddinistriol rhyfel, nid yn unig ar Fietnamiaid diniwed, ond hefyd ar y milwyr. Newidiodd ei lyfr o luniau du a gwyn, VIETNAM INC. ym 1971, ein dealltwriaeth am byth o'r gwrthdaro gwaedlyd. Gyda chyfweliadau gan y rhai oedd agosaf ato; teulu a ffrindiau a chyd-weithwyr yn cynnwys John Pilger, Don McCullin a'r Athro Noam Chomsky, mae'r rhaglen ddogfen arbennig hon yn bwrw golwg ar fywyd y dyngarwr, a'r etifeddiaeth a adawodd ar ei ôl. Yn glasuron y byd ffotonewyddiaduraeth, mae ei luniau mor bwerus heddiw ag erioed. Rondo, 2016. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Prin oedd y rhai ym 1914 a gredai y gallai rhyfel yn Ewrop barhau mwy nag ychydig fisoedd. Eto, erbyn 1918 roedd yn agos at dri chan mil o fechgyn Cymru wedi ymladd yn Ewrop a thu hwnt – ac un o bob saith ddim yn dod gartref. Naw deg naw o flynyddoedd yn ddiweddarach, mae lleisiau’r milwyr a’r dinesyddion a welodd erchylldra’r Rhyfel Mawr yn fyw o hyd yn y cyfoeth o lythyrau, dyddiaduron ac erthyglau papur newydd a ysgrifennwyd ar y pryd. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.

Addasiad ffilm gan Endaf Emlyn a'r diweddar Gwenlyn Parry o nofel Caradog Prichard. Wedi'i lleoli yn ardal y chwareli yn Arfon, mae 'r ffilm yn ymdriniaeth gref o rai o themâu mwyaf egr bywyd: marwolaeth, diniweidrwydd coll a gwallgofrwydd. Wrth i'r dyn di-enw (Dyfan Roberts) grwydro bro ei febyd yn ystod 'un nos ola leuad' y teitl cyfyd atgofion arswydus ambrofiadau ysgeler ac anesboniadwy'r gorffennol. Stori hen ŵr am ei blentyndod tra'n byw gyda'i fam sydd yn weddw ac yn golchi dillad i ddod â dau ben llinyn ynghyd. Mae harddwch a hagrwch yn rhan o berthynas y fam a'i mab. Er iddi fod yn hael ei chariad tuag ato, eto y mae bwlch rhyngddynt, agendor a erys er gwaetha holl ymdrechion y llanc i'w pontio. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.