Rhaglen arbennig a ddangoswyd gyntaf ym mis Hydref 2013 i nodi 50 mlynedd ers ymgyrch lwyddiannus i atal Cyngor Abertawe rhag boddi Cwm Gwendraeth Fach a'r ffermydd cyfagos. Yr actores Sharon Morgan fu'n teithio yn ôl i fro ei mebyd i ddarganfod mwy am hanes cudd Brwydr Llangyndeyrn. Brwydr gan y gymuned oedd hon, a chawn gyfweliadau â'r ffermwyr a chwaraeodd rôl bwysig yn ogystal ag aelodau o'r gymuned ehangach. Wrth glywed yr hanes, bydd Sharon yn holi ac yn dadansoddi pam yr ydym ni fel cenedl yn cofio ein methiannau fel boddi Cwm Celyn yn hytrach na chanolbwyntio ar ein llwyddiannau. Tinopolis, 2013. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Brwydr Llangyndeyrn (2013)
Byd o Liw: Y Rhyfel Mawr (2008)
Yn y rhaglen hon a fydd yn cofio'r Rhyfel Mawr 90 mlynedd ar ôl iddi orffen, mae Osi yn edrych ar gynfas eang o fudiadau celf y cyfnod a ddarluniodd ryfel mewn ffordd gwbl newydd a chwyldroadol. Cyn y Rhyfel Mawr, roedd arlunwyr yn dueddol o ramantu rhyfeloedd a milwyr trwy ddarluniau a oedd yn aml iawn wedi'u comisiynu.Ond mae arlunwyr y Rhyfel Byd Cyntaf yn dangos dioddefaint a chreulondeb rhyfel mewn ffyrdd uniongyrchol a blaengar. Fe ddylanwadodd y rhyfel yn drwm ar gynnwys lluniau. Mae'r rhaglen yn dangos sut y gwnaeth yr arlunwyr yma ddarlunio rhyfel fel rhywbeth creulon ac annynol er gwaethaf pwysau o lywodraethau gwledydd fel Prydain, Ffrainc a'r Almaen i arlunwyr bortreadu rhyfel fel rhywbeth nobl, aruchel i hybu propaganda rhyfel. Gan ffilmio ar feysydd y gad yn Ffrainc a Fflandrys, cawn weld sut y gwnaeth profiadau tywyll rhyfel ddylanwadu ar arlunwyr Ewropeaidd fel Otto Dix, Picasso, Stanley Spencer, David Jones a Frank Brangwyn. Zip TV, 2008. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Byd Pawb: Llifogydd Pacistan (2010)
Mae Luned Jones o Gaerdydd yn gweithio i Oxfam Cymru. Mae'r rhaglen hon yn ei dilyn i brifddinas Pacistan, Islamabad, i ymuno â'r ymdrech ryngwladol i roi cymorth i rai o'r 17 miliwn o bobl sydd wedi'u heffeithio gan y llifogydd diweddar yn y wlad. SMS, 2010. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Bywyd Coll Lloyd George (1996)
Rhaglen am un o Gymry mwyaf dylanwadol y ganrif, pensaer y wladwriaeth les, a Phrif Weinidog Prydain Fawr. Yn ôl A. J. P. Taylor, Lloyd George oedd arweinydd mwya' Prydain ers Oliver Cromwell. Mae'r rhaglen hefyd yn sôn am ddarganfod ffilm golledig am fywyd y Prif Weinidog hyd at 1918. Dangosir darnau o'r ffilm hwnnw yn y rhaglen hon. Teliesyn, 1996. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Bywyd Newydd: Rhoi Organau (2015)
Bob blwyddyn yng Nghymru mae tua 30 o bobl yn marw wrth aros am drawsblaniad organ, ond mae rheolau newydd wedi dod i rym yma a fydd yn golygu o bosib y daw mwy o organau ar gael. Yn y rhaglen hon cawn gwrdd â'r rhai sydd yn aros am drawsblaniad, y rhai sydd wedi cael, a'r bobl sydd yn gweithio yn y maes yn cefnogi'r rhoddwyr a'r rhai sydd yn derbyn. Cawn wybod yn union sut beth yw byw ar y rhestr aros, a sut beth yw cael trawsblaniad - a'r cyfle am fywyd newydd. Cwmni Da, 2015. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Canrif y Werin: Y Rhyfel Mawr (1999)
Canol haf 1914 a phobl Cymru yn mwynhau ar draethau a blodyn y diniwed o hyd oedd y pabi coch. Ond erbyn Awst 1914 daeth tro ar fyd. Yr hyn oedd yn wynebu Cymru oedd rhyfel cyflawn, rhyfel fyddai'n mynnu cyfraniad gan pob aelod o'r cymdeithas. Yr oedd y Cymry fel gweddill pobl Ewrop ar y dibyn, yn wynebu cyflafan ar lefel hollol anhygoel. ITV Cymru, 1999. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Caradoc Evans: Ffrae My People (2015)
Yn 1915 cyhoeddwyd cyfrol o straeon byrion yng Nghymru greodd storm o atgasedd yn erbyn yr awdur a'i waith. Roedd byd tywyll Caradoc Evans yn 'My People' yn ddarlun hunllefus ac heriol o fywyd y capeli a'r gymdeithas Gymraeg wledig. Gorchmynodd Prif Gwnstabl Caerdydd i gopiau o'r llyfr gael eu llosgi'n gyhoeddus. Disgrifiodd y 'Western Mail' y straeon fel 'the literature of the sewer' gan ddweud mai Caradoc oedd '...the best-hated man in Wales'. Ni welwyd y fath gasineb ym myd y celfyddydau yng Nghymru - gynt nac wedyn. Ond erbyn heddiw prin ydy'r bobl sy'n cofio'r straeon na'u hawdur a gorddodd y dyfroedd yng Nghymru. Gan mlynedd yn ddiweddarach bydd Beti George yn mynd ar drywydd Caradoc Evans gan rannu blas o'i straeon gothic. Bydd yn olrhain ei ddylanwad pellgyrhaeddol ar ysgrifennu Saesneg yng Nghymru ac yn holi beth yn ei fagwraeth yn Rhydlewis, yn ne Ceredigion, a yrrodd Caradoc i greu byd sinistr 'My People'? Gorilla, 2015. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Carwyn (2009)
Bydd dyn wedi croesi'r hanner-cant yn gweld yn lled glir y bobol a'r cynefin a foldiodd 'i fywyd e...' Drama-ddogfen gan T. James Jones a Dylan Richards gydag Aneirin Hughes fel Carwyn James yn ei ddyddiau olaf, unig yn Amsterdam, gan wynebu marwolaeth gynnar ac yn edrych yn ôl dros fywyd o fuddugoliaethau a siom. Roedd ei lwyddiant ym myd 'macho' rygbi - gan drechu'r Crysau Duon gyda'r Llewod a Llanelli - yn dod â phris uchel o ddolur y meddwl a'r corff. Bydd chwaraewyr megis Barry John a John Dawes, cyfeillion a chyd-weithwyr agos, a'i frawd Dewi yn cyfrannu at ddarlun cyflawn o un o gewri'r gêm, gwladgarwr diwylliedig ac enaid mawr, bregus yn ddiodde i'r eithaf. Green Bay Media, 2009. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Chwilio am Mary Vaughan Jones (2013)
Mary Vaughan Jones oedd un o awduron llenyddiaeth plant mwyaf llwyddiannus yr iaith Gymraeg. Creodd gymeriadau cofiadwy wnaeth symbylu cenhedlaethau o blant i ddysgu a mwynhau darllen. Yr enwocaf ohonynt wrth gwrs oedd Sali Mali. Bu farw Mary Vaughan Jones ym 1983 ac o ganlyniad ni fu iddi weld y llwyddiant rhyngwladol a ddaeth i ran Sali Mali drwy gyfrwng rhaglenni teledu ar S4C. Mae pawb yn adnabod ei chymeriadau, ond pwy oedd Mary Vaughan Jones? Lumedia, 2013. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Cofio Saunders Lewis (1985)
Gwyn Erfyl yn cyflwyno rhaglen deyrnged i Saunders Lewis. Ar 14 Gorffennaf 1984 bu darlith a chyflwyno cerfluniau i'r Amgueddfa a'r Llyfrgell Genedlaethol. Detholiad o'r noson yw'r rhaglen yma. Ceir cyfweliadau gyda Syr Alun Talfan Davies, Dewi Watcyn Powell, Dr Geraint Gruffydd, Dr Raymond Edwards, Dr Meredydd Evans, Canon Allchin, Ivor Roberts Jones, Emyr Humphreys, yr Esgob Mullins, Emrys James, Syr Alun Oldfield Davies, Maureen Rhys, John Ogwen a Dr Prys Morgan. ITV Cymru, 1985. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Cofio T. Llew (2009)
Rhaglen deyrnged i'r awdur a'r bardd toreithiog a fu farw'n ddiweddar, gan gynnwys cyfweliad arbennig gyda T. Llew Jones o 2002. Myrddin ap Dafydd gafodd y fraint o'i holi mewn cyfweliad estynedig a oedd yn ymdrin a nifer o agweddau o'i fywyd a'i waith, ac mi fydd hefyd yn un o'r rhai a fydd yn dadansoddi cyfraniad T. Llew Jones i lenyddiaeth Gymraeg yr ugeinfed ganrif. Byddwn hefyd yn dysgu mwy am yr addasiadau ffilm a theledu o'i waith a'i ddylanwad ar blant Cymru heddiw. Cwmni Da, 2009. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Cofio Tryweryn (1984)
Yn y rhaglen hon cawn atgofion rhai o hen deuluoedd a thrigolion Tryweryn am y gymdeithas cyn ei chwalu, hanes y cyfnod cyn gadael yr ardal am y tro olaf a'r tristwch a chwerwder o weld adfeilion y pentref. HTV Cymru, 1984. Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.