Dyma'r Esboniadur cynhwysfawr cyntaf yn y maes yn y Gymraeg, yn cynnwys cofnodion ar y prif feirniaid a’r prif theorïwyr yng Nghymru a thu hwnt, symudiadau hen a newydd ynghyd â dyfeisiau llenyddol.
Esboniadur Beirniadaeth a Theori Lenyddol
Fel 'Stafell (1999)
Drama rymus sy'n portreadu dyn sy'n troi at alcohol wrth geisio ymdopi â marwolaeth ei wraig. Owen Garon sy'n chwarae'r prif rôl. Bracan, 1999.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Fondue, Rhyw a Deinosors (1991)
Cyfres ddrama sy’n dilyn hynt a helynt chwech o bobl yn eu tridegau sydd yn byw ym mhentref gwledig Llaneden. Cawn gipolwg ar fywydau’r tri chwpwl wrth iddynt ymgodymu â bywyd pentrefol.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Gadael Lenin (1993)
Ffilm gafodd ei ffilmio'n gyfan gwbl ar leoliad yn St Petersburg. Hon oedd y ffilm gyntaf o'r Gorllewin i gael ei ffilmio yn y Rwsia newydd wedi cwymp Comiwnyddiaeth. Mae'r ffilm yn dilyn hynt a helynt tri athro a chriw o ddisgyblion ar daith i ddarganfod trysorau celf St Petersburg. Fodd bynnag, cyn gynted ag y maent yn cyrraedd, mae rhywbeth annisgwyl yn digwydd gan wasgaru pawb i gyfeiriadau gwahanol a chreu dwy lefel ar gyfer dehongli'r ffilm. Gyda Sharon Morgan, Steffan Trefor, Wyn Bowen Harris, Ifan Huw Dafydd, Richard Harrington, Geraint Francis ac Ivan Schvedov.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Gafael Mewn Gramadeg – David Thorne
Astudiaeth gyfoes o ramadeg y Gymraeg sy'n amcanu i esbonio ei hanfodion. Y mae'r gyfrol yn cynnwys trafodaeth ar gywair ac amrywiaeth eang o arddulliau llafar ac ysgrifenedig. Rhoir nifer o enghreifftiau o sut y mae syniadau gramadegol yn berthnasol i'r iaith a welir ac a glywir o'n cwmpas bob dydd.
‘’Does dim gwadu ar Etifeddiaeth’: A study of how John Gwilym Jones discusses legacy in Ac Eto Nid Myfi and a ...
One of the main themes in the work of John Gwilym Jones is how man is a slave to his chromosomes at the mercy of heredity and his environment. This article focuses on the said theme in his well-known play, Ac Eto Nid Myfi. In order to consider how John Gwilym Jones the author, as opposed to John Gwilym Jones the playwright alone, made use of this theme, due attention is given to a selection of his short stories. The article also discusses the influence of Darwin’s ideas of heredity on Realism as well as on John Gwilym Jones himself.
Geiriadur Prifysgol Cymru
Mae ap Geiriadur Prifysgol Cymru yn cynnwys holl ddata Geiriadur Prifysgol Cymru, geiriadur Cymraeg cynhwysfawr tebyg i’r Oxford English Dictionary. Yn wahanol i GPC Ar Lein (http://gpc.cymru), mae modd lawrlwytho holl gynnwys y Geiriadur i’ch dyfais fel nad oes angen cysylltiad â’r Rhyngrwyd i’w ddefnyddio. Diffinnir pob gair yn Gymraeg gyda chyfystyron Saesneg ac enghreifftiau o’i ddefnydd o bob cyfnod ynghyd â tharddiad (etymoleg) i bob gair. Rhoddir gwybodaeth ramadegol fel cenedl a ffurfiau lluosog enwau.
Gerallt (2013)
Rhaglen ddogfen onest a threiddgar o'r Prifardd Gerallt Lloyd Owen sy'n codi'r llen ar gymeriad preifat ac enigmatig a ysgrifennodd rhai o gerddi enwocaf Cymru ac a fu'n Feuryn Talwrn y Beirdd am 30 mlynedd. Drwy gyfres o gyfweliadau estynedig, mynediad ecsgliwsif i'w gartref ynghyd â chyfweliadau gydag aelodau o'i deulu, mae'r ffilm-ddogfen hon yn cyflwyno ochr arall i'r persona cyhoeddus ac yn datgelu ei angerdd, ei ofnau a'i ellyllon. Gyda darlleniadau o rai o'i gerddi pwysicaf, mae'r rhaglen hon yn treiddio'n ddyfnach i'r themâu sydd wedi cydio ynddo gydol ei oes. Cwmni Da, 2013.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Cynan, The Establishment and the 1960s' Revolution
Cynan (Albert Evans-Jones, 1895-1970) was one of the most prominent Establishment figures in Wales for a large part of the twentieth-century. He served as Archdruid twice and played a crucial role in the controversial decision by the Gorsedd of Bards to take part in the Investiture ceremony of Prince Charles in Caernarfon castle on 1 July 1969. He was also one of the authors of the National Eisteddfod’s Welsh-language Rule, a policy which he supported firmly during his period as President of the Eisteddfod Court towards the end of his life. In contrast, Dafydd Iwan was one of the main leaders of the Welsh Language Society, the protest group that adopted radical campaigning tactics during the 1960s. In this article, the clash between Cynan and Dafydd Iwan is seen as one representing a struggle about the very definition of Welshness at the time.
Gwaed Gwirion (2014)
Gwaed Gwirion gan Emyr Jones yw'r brif nofel yn y Gymraeg am y Rhyfel Byd Cyntaf. Ers ei chyhoeddi ym 1965, mae wedi ennill clod gan feirniaid a gwybodusion fel campwaith a chlasur a chafodd y gwaith ei gydnabod gan yr Academi Gymreig gan ennill gwobr Griffith John Williams am nofel Gymraeg deilyngaf y flwyddyn. Yn y rhaglen ddogfen hon, cawn hanes a chefndir y gyfrol a'i hawdur wrth i'r Athro Gerwyn Wiliams ein tywys ar daith gan ddilyn y cymeriadau trwy feysydd brwydro Fflandrys a Ffrainc. Bydd yn taflu goleuni newydd ar amgylchiadau creu'r gwaith ac yn datgelu gwybodaeth amdani a fydd yn creu cryn gynnwrf yn y byd llenyddol yng Nghymru. Ffranc, 2014.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Beirdd Cymru: Y Stori (2013)
O Drefaldwyn i Fwdapest, mae'r bardd Twm Morys yn olrhain hanes cerdd y mae pob plentyn Hwngaraidd yn medru ei hadrodd ar gof; cerdd sy'n symbolaeth gref o ryddid i drigolion Hwngari - ond cerdd sydd â chysylltiad Cymreig. Twm Morys ei hun sydd wedi trosi'r gerdd i'r Gymraeg ac mae Karl Jenkins wedi gosod y gerdd i gerddoriaeth. Rondo, 2013.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
The effect of Translation Memories on the translation process: Effort and productivity in Welsh translation
Translation into Welsh has now grown into an important industry, and a number of researchers have linked translation to wider efforts in the field of language planning. This article therefore, keeping in mind the importance of translation to language planning in Wales, intends to investigate the effect that Translation Memories have on particular aspects of the process of translating into Welsh, asking whether there is a place for this technology in a professional context. What contribution can this technology make, then, to translation and language planning in Wales?