Astudiaeth ar ffurfiau a chynnwys y traddodiad llenyddol Cymraeg gan yr academydd a'r beirniad R. M. Jones. Cyhoeddwyd cyfres o bedair cyfrol yn seiliedig ar gwrs gradd allanol yn y Gymraeg, Coleg Prifysgol Cymru, Aberystwyth yn ystod yr 1980au. Edrych yn ôl dros yr ymdriniaeth yn y cyfrolau blaenorol ac adolygu'r egwyddorion a wneir yma. Ystyrir fod yna ffurfiau llenyddol cyffredinol: 1.
Seiliau Beirniadaeth: Cyfrol 4, Cyfanweithiau Llenyddol – R. M. Jones
The History of Friendship in Michael Roes' Geschichte der Freundschaft (2010)
This article examines the way Michael Roes redefines friendship in his novel Geschichte der Freundschaft (The History of Friendship) by usig texts by other writers and philosophers. After placing Roes’ novel in its historical and cultural context, the article compares Geschichte der Freundschaft with Tahar Ben Jelloun's novel Partir / Leaving Tangier (2006). The final section of the article then interprets Roes’ use of intertexts on the subject of male-male friendships. The focus is on Roes’ appropriation of texts by Friedrich Nietzsche and Michel Foucault, which throws light on his treatment of the novel’s central theme, friendships between men, and homosexual relationships.
Evaluating 'Cymdeithasiaeth': the political ideas of Cymdeithas yr Iaith Gymraeg
This article examines cymdeithasiaeth, a set of political ideas developed by Cymdeithas yr Iaith Gymraeg (the Welsh Language Society) arising from the Society’s campaigning experience. The article’s main aim is to evaluate ‘cymdeithasiaeth’, and to consider the ideation and the relationship between the theory and political practice. Community is an integral part of the philosophy of ‘cymdeithasiaeth’, and the article attempts to answer the question; ‘what is the role of community and the political relevance of ‘cymdeithasiaeth’ today?’ The discussion begins by examining the ideation of ‘cymdeithasiaeth’ as it developed alongside Cymdeithas yr Iaith Gymraeg’s experience of direct action. The role of community in the political tradition of Wales in the modern period is discussed, and a critical look is taken at the role of community and community development in today’s politics. Finally, a discussion on the evaluation of ‘cymdeithasiaeth’ takes place.
Sglefrio ar Eiriau – John Rowlands (gol.)
Cyfres o erthyglau gan feirniaid yn trafod agweddau amrywiol ar lenyddiaeth, gan geisio osgoi'r rhigolau confensiynol. Llenyddiaeth fel rhywbeth diddorol a pherthnasol yw eu pwnc ac edrychir ar lên drwy sbectol strwythuraeth, ôl-strwythuraeth, dadadeiladu, Marcsiaeth, ffeministiaeth a hanesyddiaeth newydd. Ond does yma ddim gorbwyslais ar theori, ond yn hytrach sgrifennu bywiog sy'n taflu goleuni newydd ar amryw bynciau gan feirniaid hyddysg yn y syniadau beirniadol diweddaraf.
Siwan (1986)
Drama rymus yn seiliedig ar un o ddramâu enwocaf Saunders Lewis.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Sleep Furiously (2007)
Ffilm gelfydd sy'n rhoi darlun o fywyd yn Nhrefeurig ger Aberystwyth.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Solomon a Gaenor (1998)
Ffilm a enwebwyd am Oscar gydag Ioan Gruffudd a Nia Roberts yn chwarae'r prif rannau. Stori serch yw hi lle mae perthynas y cariadon yn croesi rhaniadau crefyddol a chymdeithasol mewn cymuned yng Nghymoedd y De ar ddechrau'r 19eg ganrif. Maureen Lipman a David Horovitch sy'n chwarae rhieni'r Iddew, Solomon gyda William Thomas a Sue Jones Davies yn chwarae rhieni Gaenor. S4C a September Films, 1998.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Llid y Ddaear (1989)
Ffilm gan Karl Francis sy'n olrhain hanes cymdeithas lofaol yn ne Cymru drwy lygaid Gwen, brodores o'r ardal sy'n dathlu ei phen-blwydd yn 110 oed. Cinecymru 1989.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Llwybr Defaid (1993)
Mae Morris wedi treulio deng mlynedd yn y carchar ar ôl cael ei gyhuddo o lofruddio'i wraig. Ond daw tystiolaeth newydd ynglÅ·n â'r farwolaeth i'r golwg yn llythyr Ceri, chwaer ei wraig. Beth yn union a ddigwyddodd y diwrnod hwnnw? Ffilmiau Bryngwyn, 1993.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Llythyrau Ellis Williams (2006)
Brodor o bentref Penisarwaun ym mhlwyf Llanddeiniolen yn Arfon oedd Ellis Williams. Pan oedd yn 28 oed fe'i cyhuddwyd o botsio ffesant ar dir Stad y Faenol ac yn ôl yr hanes, fe'i gorfodwyd i adael Cymru neu wynebu gweld ei deulu yn colli eu fferm, oedd yn eiddo i'r Stad. Felly, yn 1908, aeth i Batagonia, lle bu am gyfnod yn gweithio fel gaucho. Mae ei lythyrau at ei deulu'n sôn am ei fywyd caled yn marchogaeth hyd at 70 milltir y dydd ac yn byw am fisoedd o dan y sêr a hynny mewn gwlad a oedd ar y pryd yn llawn dihirod. Pan aeth pethau'n fain ar ffermwyr y Wladfa, penderfynodd hel ei bac am Awstralia. Ond 'doedd pethau ddim yn hawdd iddo yno 'chwaith fel y tystia ei lythyrau cyson. Daeth cysgod y Rhyfel Byd Cyntaf dros y tir, ac fe listiodd Ellis ym myddin Awstralia. Fe'i gyrrwyd i Ffrainc, ond parhaodd i lythyru adref hyd y dydd hwnnw pan gafodd ei ladd ym Mrwydr y Somme ac yntau'n ddim ond 38 oed. Sianco, 2006.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
Lôn Goed (1996)
Drama sy'n ymdrin â chymhlethdodau perthyn trwy ddilyn hynt a helynt aelodau o ddau deulu sydd ynghlwm wrth ddarn o dir. Mae’r Lôn Goed yn rhedeg drwy’r tir, ac yma y daw rhai o’r prif gymeriadau i feddwl ac ystyried a gwneud penderfyniadau.
Oherwydd rhesymau hawlfraint bydd angen cyfrif Coleg Cymraeg i wylio rhaglenni Archif S4C. Mae modd ymaelodi ar wefan y Coleg Cymraeg Cenedlaethol i gael cyfrif.
“Daring to live": Work-life balance in the letters of George Sand and Gustave Flaubert, Kate Roberts and Saund...
This article compares the renowned letters of Kate Roberts and Saunders Lewis with the correspondence of two leading nineteenth-century French authors, Gustave Flaubert and George Sand, considering the value and purpose of letters between authors. In addition to widening our understanding of Roberts and Lewis’s works, the article also places the Sand-Flaubert correspondence in a new context, and considers the development of authorial correspondence over the decades. It draws original conclusions by revealing that literary letters continue to play a key role for writers in the twentieth century: offering encouragement and advice, a means of escape from current circumstances, and an important tool in the struggle against the emptiness of modern society.