J. R. Jones yn ymateb i argyfyngau dynol y ceir sôn amdanynt yn y Beibl. Cyhoeddwyd hefyd fel rhan o gyfrol Ac Onide
Yr Argyfwng Gwacter Ystyr – J. R. Jones
A. Russell Davies, 'Dadymdroelliad y modwlws cymhlyg mewn glud-elastigedd llinol' (2017)
Mae sbectrwm llaciad defnydd glud-elastig yn allweddol i ddisgri o ei fecanweithiau llaciad ar lefel folecwlar. Mae hefyd yn chwarae rhan sylfaenol mewn cyrchu dosraniad pwysau molecwlar, ac mewn modelu dynameg llifyddion cymhleth. Ni ellir mesur y sbectrwm llaciad yn uniongyrchol, ond mae'n bosibl ei ddarganfod yn rhannol drwy fesuriadau arbrofol o ymateb glud-elastig ar lefel facrosgopig. Yn benodol, dosraniad di-dor o amserau llaciad yw'r sbectrwm llaciad, y gellir ei adfer, o leiaf yn lleol, wrth fesur modwlws cymhlyg y defnydd. Er y bu mynegiadau mathemategol ar gael am y sbectrwm di-dor am dros ganrif neu fwy, nid oedd y rhain yn caniatáu gweithredu rhifi adol am sawl degawd, gan fod hyn yn golygu gweithredyddion gwrthdroi nad ydynt yn ddi-dor, ac yn arwain at ansadrwydd eithriadol. Symudwyd ymlaen pan gyflwynwyd, rhyw ddau ddegawd yn ôl, ddulliau rheoleiddiadol am frasamcanu sbectrymau llinell arwahanol. Er hyn, roedd yn rhaid aros tan 2012 cyn i Davies a Goulding gynnig dull rheoleiddiad tonnell i adfer sbectrymau di-dor mewn fframwaith mathemategol manwl gywir. Datblygwyd y gwaith hwn ymhellach yn 2016 wrth gyflwyno ffurf fathemategol spectrosgopeg deilliad trefn uchel, sy'n cynnwys dilyniannau o ddeilliadau modwli dynamig, a elwir yn ddilyniannau Maclaurin. Yn yr erthygl hon, cyflwynir cyfi awnhad manwl gywir am ddefnyddio dilyniannau Maclaurin. Ymhellach, cyflwynir dilyniant newydd, a elwir yn gywiriad dilyniant tonnell, sy'n cyflawni'r un cywirdeb manwl â dilyniannau Maclaurin, gyda threfn differiad is. A. Russell Davies, 'Dadymdroelliad y modwlws cymhlyg mewn glud-elastigedd llinol', Gwerddon, 24, Awst 2017, 22-37.
Cynhadledd Ymchwil Seicoleg 2013
Cynhaliwyd cynhadledd ymchwil cyfrwng Cymraeg gyntaf yr Ysgol Seicoleg ym Mangor ar 4 Tachwedd 2013. Dr Carl Hughes oedd y prif areithiwr, yn areithio ar Newid Ymddygiad. Gellir lawrlwytho copiau o'r cyflwyniadau Pwerbwynt o dan bob cyflwyniad fideo.Traddodwyd ar ystod eang o bynciau amrywiol: Amy Hulson Jones: 'Gwella sgiliau darllen sylfaenol' Awel Vaughan Evans: 'Trosglwyddiad gramadegol rhwng y Gymraeg a'r Saesneg' Catherine Sharp: 'Y Food Dudes. Y Rhaglen Blynyddoedd Cynnar. Astudiaeth Gwerthuso wedi ei Rheoli' Ceri Ellis: 'Allwn ni gynnal cred mewn un iaith, ond nid y llall? Astudiaeth o gredoau diwylliannol ac emosiynol mewn pobl ddwyieithog Cymraeg-Saesneg' Denise Foran: 'Canlyniadau plant a dderbyniodd ymyriad ABA dwysder isel mewn ysgol anghenion arbennig' Dr Carl Hughes: 'Newid Ymddygiad: Be di'r Broblem?' Dr Leah Jones: 'Ymwybyddiaeth Ofalgar er lles rhieni plant ag anableddau deallusol a datblygiadol: datblygu mesurau cyfrwng Cymraeg ar gyfer ymchwil iechyd meddwl' Dr Nia Griffith: 'Ymchwilio'r Blynyddoedd Cynnar yng Nghymru' Ela Cernyw: 'Lles seicolegol rhieni sy'n siarad Cymraeg a gyda phlentyn ag anabledd dysgu' Emma Hughes: 'Gyffredinoli trawsieithyddol o effaith therapi mewn anomia dwyieithog Cymraeg-Saesneg' Yvonne Moseley: 'Datblygu rhaglen ddarllen Cymraeg yn seiliedig ar wybodaeth, tystiolaeth ac ymchwil'
Y Meddwl Modern: Marx – Howard Williams
Darlun o fywyd Karl Marx: ei syniadau, gwreiddiau ei athroniaeth a'i ddylwanwad ar y byd.
Sharon Huws et al., 'Sicrhau argaeledd cynnyrch cilgnowyr o'r ansawdd gorau mewn modd effeithlon' (2013)
Dengys ystadegau Llywodraeth Prydain y bydd prinder cig a llaeth erbyn 2050 ar lefel byd-eang. Felly mae sicrhau diogelwch llaeth a chig i'r dyfodol, yn nhermau argaeledd a maeth, yn hollbwysig. Yn ganolog i sicrhau argaeledd a maeth llaeth a chig y mae'r cilgnowyr. Mae gan gilgnowyr bedair siambr i'w stumog, sef y reticwlwm, y rwmen, yr abomaswm a'r omaswm ac mae'r eplesu microbaidd sy'n digwydd yn y rwmen yn diffinio rhan helaeth o dwf yr anifail, ansawdd y cynnyrch a swm yr allyriadau nwyon tÅ· gwydr. Wrth i borthiant gyrraedd y rwmen mae micro-organebau'r rwmen yn diraddio wal y planhigyn ac yn metaboleiddio'r maetholion yng nghelloedd y planhigyn, gan gynnwys asidau amino a phroteinau i greu proteinau unigryw. I sicrhau argaeledd llaeth a chig o'r ansawdd gorau (gyda chyn lleied a phosibl o allyriadau nwyon tÅ· gwydr) yn y dyfodol, mae'n gwbl angenrheidiol ein bod yn gwella ein dealltwriaeth o'r adwaith rhwng y planhigyn a'r micro-organebau, a hynny trwy ddefnyddio egwyddorion bioleg systemau a thechnoleg 'omeg'. Sharon Huws, Gareth W. Grifï¬th, Joan E. Edwards, Heï¬n W. Williams, Penri James, Iwan G. Owen ac Alison H. Kingston-Smith, 'Sicrhau argaeledd cynnyrch cilgnowyr o'r ansawdd gorau mewn modd effeithlon', Gwerddon, 13, Chwefror 2013, 10-28.
Seiriol Dafydd, 'Ailddiffinio cyfeillgarwch yn nofel Michael Roes Geschichte der Freundschaft (2010)' (2013)
Mae'r erthygl hon yn dadansoddi'r modd y mae Michael Roes yn ailddiffinio cyfeillgarwch yn ei nofel Geschichte der Freundschaft (Hanes Cyfeillgarwch) drwy ddefnyddio testunau llenorion ac athronwyr eraill. Ar ôl gosod nofel Roes yn ei chyd-destun hanesyddol a diwylliannol, bydd yr erthygl yn cymharu Geschichte der Freundschaft â nofel Tahar Ben Jelloun, Partir / Leaving Tangier (2006). Mae rhan olaf yr erthygl yn dadansoddi defnydd Roes o ryngdestunau sy'n ymwneud â chyfeillgarwch rhwng dynion. Canolbwyntir ar ddefnydd Roes o elfennau a fenthycodd o destunau Friedrich Nietzsche a Michel Foucault, er mwyn yn taflu goleuni ar ymdriniaeth Roes ar thema ganolog y nofel, sef cyfeillgarwch rhwng dynion, a natur perthynas gyfunrywiol. Seiriol Dafydd, 'Ailddiffinio cyfeillgarwch yn nofel Michael Roes Geschichte der Freundschaft (2010)', Gwerddon, 15, Gorffennaf 2013, 25-40.
Darlith Flynyddol Edward Lhuyd
Mae Darlith Edward Lhuyd yn gyflwyniad blynyddol ar wahanol agweddau o fywyd academaidd a chyfoes Cymru a'r byd. Ceir amrywiaeth eang o themâu gan gynnwys daeareg, llenyddiaeth, ecoleg neu hanes. Trefnir y ddarlith rhwng y Coleg a Chymdeithas Ddysgedig Cymru. Noder, ni fu darlithoedd yn 2020 - 2022 oherwydd Covid-19.
Aled Gruffydd Jones, 'Iechyd ac iachawdwriaeth: meddygaeth, y corff a'r drefn foesol ym Mengâl drefedigaethol ...
Gan elwa ar haen hynod gyfoethog o archifau cenhadol Cymreig yn India'r bedwaredd ganrif ar bymtheg a chychwyn yr ugeinfed ganrif, mae'r erthygl yn tynnu sylw at y modd y daeth gofal am y cleifion yn rhan ganolog, ond problemus, o'r Genhadaeth Gristnogol. Tra rhoddodd eu fferyllfeydd, eu clinigau a'u hysbytai lwyfan ac amlygrwydd i'r broses efengylaidd, ar yr un pryd agorwyd ganddynt dyndra dyfnach mewn cyswllt, er enghraifft, â gwleidyddiaeth rhyw a thrawsblannu arferion meddygol Gorllewinol mewn cymdeithas drefedigaethol. Aled Gruffydd Jones, 'Iechyd ac iachawdwriaeth: meddygaeth, y corff a'r drefn foesol ym Mengâl drefedigaethol 1840-1935', Gwerddon, 14, Ebrill 2013, 8-28.
Craig Owen Jones, 'Ar y brig unwaith eto': siartiau pop iaith Gymraeg cynnar' (2013)'
Mae'r erthygl hon yn cynnwys dadansoddiad o siartiau tri phapur newydd yn ystod y flwyddyn 1972, yn canolbwyntio ar batrymau rhanbarthol a chenedlaethol, a hefyd ar berfformiad recordiau roc yn y siartiau. Dadlennir bod y siartiau o werth fel dangosydd gwerthiant tebyg, ond hefyd oherwydd eu statws fel cyfrwng i'r cyhoedd gymryd rhan yn y byd pop Cymraeg. Craig Owen Jones, ''Ar y brig unwaith eto': siartiau pop iaith Gymraeg cynnar', Gwerddon, 14, Ebrill 2013, 29-45.
Osian Rees a Huw Pritchard, 'Gwersi o Ogledd Iwerddon: Awdurdodaeth Gymreig a dyfodol addysg gyfreithiol yng N...
Arweiniodd datganoli at wahaniaethau sylweddol rhwng cyfraith Cymru a chyfraith Lloegr. Yn ogystal, mae'r drafodaeth ynghylch yr angen i sefydlu awdurdodaeth gyfreithiol Gymreig ar wahân i Loegr wedi dechrau o ddifrif. Gyda hyn mewn golwg, mae'r erthygl yn edrych ar addysg gyfreithiol yng Nghymru, ac yn ystyried pa ddatblygiadau sy'n angenrheidiol er mwyn ymateb i'r heriau a'r cyfleoedd a ddaw yn sgil datganoli, yn ogystal ag unrhyw ddatblygiadau pellach y byddai galw amdanynt pe sefydlid awdurdodaeth Gymreig. Yn sgil hynny, mae'r erthygl yn amlinellu rhai o ddarganfyddiadau allweddol prosiect ymchwil empeiraidd a gynhaliwyd yng Ngogledd Iwerddon, sydd – fel awdurdodaeth fechan â llywodraeth ddatganoledig o fewn y Deyrnas Unedig – yn cyflwyno safbwynt dadlennol. Osian Rees a Huw Pritchard, 'Gwersi o Ogledd Iwerddon: Awdurdodaeth Gymreig a dyfodol addysg gyfreithiol yng Nghymru', Gwerddon, 16, Hydref 2013, 40-62.
Cyflwyniad i Ecoleg Afiechydon
Mae afiechydon yn medru creu pwysau detholus cryf ar amryw o rywogaethau, gan gynnwys anifeiliaid gwyllt a domestig. Yn y cyflwyniad hwn i faes ecoleg afiechydon, mae Dr Gethin Thomas o Brifysgol Abertawe yn canolbwyntio ar y berthynas rhwng moch daear, gwartheg a'r diciau i esbonio sut mae'r rhyngweithiad rhwng anifeiliaid a'u pathogenau yn faes diddorol a cyfoes.
Penwythnos Cyfarwyddo Theatr 2013 a 2014
Cyfweliadau gyda chyfarwyddwyr theatr blaenllaw a ffilmiwyd yn ystod Penwythnos Cyfarwyddo Theatr 2013 a 2014. Dyma brosiect cydweithredol a drefnir gan Brifysgol De Cymru.