Mae Llond Ceg yn cynnig adnodd hyblyg a hygyrch i unrhyw un sy'n dymuno deall a dysgu mwy am gynaliadwyedd. Mae’r wefan wedi ei chreu er mwyn cael ei defnyddio mewn ffordd hyblyg ar gyfer cychwyn sgyrsiau am fwyd Cymreig, am drefniant presennol y system fwyd, am wastraff bwyd ac yn fwyaf pwysig am sut mae nifer fawr o ffermwyr Cymru yn ceisio cynhyrchu bwyd drwy ddulliau cynaliadwy.   Mae'r cynnwys yn cyflwyno a thrafod 10 rheswm pam fod bwyd lleol Cymreig yn fwy cynaliadwy o’i gymharu â bwyd a gynhyrchir dramor. Ceir hefyd cyfres o 3 podlediad sy'n cyflwyno gwahanol agweddau o'r gadwyn fwyd Cymreig.  Mae'r adnodd yn addas ar gyfer y cyhoedd, grwpiau BACC ôl 16 a dysgwyr lefel gradd.

Adnoddau Cymdeithaseg Cymraeg ar-lein Sgwrs 20 munud yn cyflwyno adnoddau a grewyd gan ddarlithwyr Cymdeithaseg. Mae'r adnoddau sy'n cael eu cyflwyno yn ystod y sgwrs yn ddefnyddiol i athrawon, disgyblion, dysgwyr a darlithwyr i gefnogi eu dysgu ac addysgu. Mae'r adnoddau i gyd ar wefan Porth Adnoddau'r Coleg Cymraeg. Mae'r rhain yn cynnwys: Adnoddau 'PAAC' sydd ar themâu: Cyflwyniad i Gymdeithaseg, Addysg, Y Teulu, Sgiliau Ymchwil, ac Anghydraddoldeb Cymdeithasol. Modiwl Astudio Cymru Gyfoes Modiwl Theori Gymdeithasegol Esboniadur Gwyddorau Cymdeithasol.

Cyfres o fideos wedi eu creu gan Ysgol Feddygaeth Pifysgol Abertawe er mwyn atgyfnerthu sgiliau clinigol myfyrwyr meddygol a myfyrwyr o gyrsiau iechyd eraill. Mae'r casgliad yn cynnwys cyfres o fideos clinigol at ddefnydd myfyrwyr meddygol sy'n engreifftio sut mae mynd ati i gynnal gwahanol archwiliadau ac asesiadau ymarferol. Engreifftiau yw'r hyn a welir yn y fideos ac annogir chi i wirio gofynion penodol eich cwrs os yn defnyddio rhain wrth adolygu i arholiadau penodol.  

Cynhelir y Gynhadledd hon ar ffurf hybrid eleni eto, ar 28 Mehefin, gyda chynulleidfa wyneb yn wyneb yn y Llyfrgell Genedlaethol yn Aberystwyth, ac fe’i darlledir yn fyw i gynulleidfa rithiol. Bydd recordiad o'r digwyddiad i'w weld isod ar ôl y Gynhadledd. Mae rhagor o wybodaeth am y Gynhadledd yn y calendr digwyddiadau ar wefan y Coleg Cymraeg.

Gweler ddolen at wefan Atebol isod er mwyn prynu'r llyfr Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol - Egwyddorion a Chyd-destunau gan Carol Bennett, Sara Jones, Rhiannon Salisbury a Philip Webber. Mae’r llyfr hwn yn addas ar gyfer cymhwyster Lefel 3 Iechyd a Gofal Cymdeithasol: Egwyddorion a Chyd-destunau, sy’n rhan o’r gyfres o gymwysterau Iechyd a Gofal Cymdeithasol, a Gofal Plant yng Nghymru a ddarperir gan City & Guilds/CBAC. Mae’r cymhwyster a’r gyfrol hon wedi’u hanelu at ddysgwyr ôl-16 sy’n awyddus i ddysgu mwy am y sectorau iechyd a gofal cymdeithasol. Yn addas ar gyfer Lefel 3 Tystysgrif, Diploma Sylfaen, Diploma neu’r Diploma Estynedig. Yn cynnig llwybr dilyniant addas ar gyfer dysgwyr sydd wedi astudio cymwysterau Lefel 2 ym maes Iechyd a Gofal Cymdeithasol a Gofal Plant. Mae’r cymhwyster a’r gyfrol hon yn addas hefyd ar gyfer dysgwyr nad ydyn nhw wedi astudio Iechyd a Gofal Cymdeithasol o’r blaen. Adnodd penodol ar gyfer Unedau 4, 5 a 6 y cymhwyster. Bydd hefyd yn eich paratoi ar gyfer arholiadau allanol a’r asesiadau perthnasol. Yn cynnig arweiniad ar gyfer astudio’r gwahanol bynciau er mwyn gwneud yn siŵr y bydd gennych yr wybodaeth a’r sgiliau angenrheidiol sy’n sylfaen gadarn i lwyddiant yn y maes hwn. Cyfle i fyfyrio ar eich profiadau a chyfle hefyd i wneud gwaith ymchwil pellach i wella eich dealltwriaeth. Astudiaethau achos sy’n rhoi cyfle i chi osod yr hyn rydych chi wedi’i ddysgu o fewn cyd-destun yr hyn y byddwch yn ei wynebu yn eich gwaith o ofalu am eraill.

Nodweddir y drafodaeth gyhoeddus ar-lein ddiweddar ynghylch y Wladfa gan duedd i gollfarnu’r gwladfawyr Cymreig ar sail foesol. Â’r erthygl hon i’r afael â’r tueddiad hwn gan bwyso a mesur sut, ac i ba raddau, y mae modd inni osod y Wladfa a’i phobl yn y fantol foesol. Rhoddir sylw manwl i ymdriniaethau Geraldine Lublin a Lucy Taylor â’r hanes, fel enghreifftiau o ddadansoddi ystyrlon, amlhaenog sy’n llwyddo i gyfleu cymhlethdod a drysni’r sefyllfa. Wedi cynnig y braslun hwn, cymhwysir fframwaith moesegol Iris Marion Young i’r hanes, er mwyn amlygu ystyriaethau moesegol allweddol, sy’n dilyn ymgais Catherine Lu i gymhwyso’r un model ‘cysylltiadau cymdeithasol’ i hanes trefedigaethol Siapan. Cynigir rhai casgliadau cychwynnol ynghylch yr hyn a amlygir. Awdur: Huw L. Williams

Canllawiau adolygu sydd wedi cael eu creu gan ACT ar gyfer unedau 1-5 yn y cymhwyster Lefel 2 Gofal, Chwarae, Dysgu a Datblygiad Plant: Craidd. Diolch i ACT am gytuno i rannu.

Ni fu erlid gwrachod yng Nghymru. Nifer syfrdanol fychan o ‘wrachod’ a gafodd eu canfod yn euog a’u crogi yng Nghymru. Dim ond pump, o’i gymharu â mwy na 200,000 o fenywod a’u crogwyd neu eu llosgi yng ngorllewin Ewrop ar ôl cael eu cyhuddo o ‘witchcraft’ rhwng 1484 a 1750. Mae sawl ‘coel gwrach’ neu ofergoel am wrachod lle mae’r profiad Cymreig yn cael ei gyfuno ar gam neu ei ddrysu gan lên a hanes Saesneg neu Brydeinig. Ymgais yw prosiect Coel Gwrach i sicrhau fod Gwen, Rhydderch, Lowri, Agnes a Margaret yn cael eu lle mewn hanes drwy gyfrwng y Gymraeg, eu hiaith hwythau yn hytrach nag iaith y llys, ond hefyd bod eu straeon yn cael ail-gyfle i’w clywed mewn cymdeithas.

Mae’r erthygl hon yn trafod dwy agwedd ar allbwn Grace Williams (1906–1977) sydd wedi eu hesgeuluso o’r llyfryddiaeth gyfredol amdani, sef ei threfniannau lleisiol o alawon gwerin Cymreig a’i hunig opera, ‘The Parlour’. Gan gofio mai â cherddoriaeth gerddorfaol y cysylltir Grace Williams yn bennaf, mae’r gwaith yn adlewyrchu’r awydd i ymchwilio a rhoi sylw haeddiannol i’r gweithiau a anwybyddwyd yn y gorffennol. Pwysleisir yr angen i ailystyried arwyddocâd y trefniannau gwerin a’r opera er mwyn cael darlun cyflawn o allbwn y gyfansoddwraig. Sail y darganfyddiadau yw gwaith ymchwil a gyflwynwyd eisioes fel gradd MARes (MA trwy ymchwil) (Prifysgol Bangor 2022) ac ymchwil gyfredol ar gyfer gradd ddoethur sydd i’w chwblhau yn y blynyddoedd nesaf.  Awdur: Elain Jones

Cyflwyniad gan Dr Hanna Hopwood i fyfyrwyr ôl-radd i rannu cyngor ar sut i wneud y gorau o dy amser a dy egni wrth ymchwilio. Mae Dr Hanna Hopwood yn ddarlithydd yn Adran Ieithyddiaeth, Prifysgol Rhydychen. Mae hi hefyd yn rheolydd prosiectau ac ar fin cwblhau'r ILM Lefel 7 mewn coetsio a mentora gweithredol. At hyn, mae hi wedi dilyn sawl cwrs ar Therapi Tosturi (Compassion Focused Therapy) ac yn plethu'r modelau o'r ddysgeidiaeth honno ar bob cyfle posib i'w gwaith bob dydd. Mae’r cyflwyniad hwn yn dy annog i ystyried: Pa fath o ddysgwr wyt ti? Beth sydd yn mynd i dy helpu yn bersonol wrth osod dy nodau ac amcanion ymchwilio? Pa fath o awyrgylch a phatrwm astudio sy’n gweithio i ti? Beth sy’n medru helpu gosod arferion da? Sut y galli di strwythuro dy amser yn effeithiol? Pa strategaethau sy’n medru gweithio wrth osod nodau ac amcanion? Sut y galli di wneud y gorau o dy amser a dy egni? I gyd-fynd â’r adnodd hwn, cynhelir gweithdy byw ar-lein Gosod Nodau ac Amcanion ar gyfer Ymchwilwyr gyda Dr Hanna Hopwood ar 20 Mai am 11:00 i fynd yn ddyfnach i’r cwestiynau uchod a chael cyfle i rannu arferion da a chynghorion pellach. 

Mae’r erthygl hon yn amlinellu ymchwil a gynhaliwyd ymhlith dysgwyr Cymraeg sy’n ddechreuwyr wrth iddynt gaffael geirfa Gymraeg a ddefnyddir yn aml. Gofynnwyd i 23 chyfranogwr ddysgu 300 gair cynnwys dros 50 diwrnod (10 munud y dydd) gan ddefnyddio cardiau fflach. Rhoddwyd gwybodaeth am dechnegau i gefnogi eu dysgu, fel y dull allweddeiriau a rhoi sylw i rannau o eiriau. Datgelodd profion yn syth ar ôl dysgu a phrofion wedi’u hoedi wahaniaethau sylweddol rhwng ‘dysgadwyedd’ a dargadwedd (retention) y geiriau targed. Cafwyd gwybodaeth fanwl am brofiad dysgu’r cyfranogwyr trwy holiadur ar ddiwedd yr astudiaeth, a gwelwyd bod y dysgwyr mwyaf llwyddiannus yn defnyddio dulliau systematig iawn er mwyn dethol ac adolygu geiriau, ac yn defnyddio techneg allweddeiriau. Ar sail hyn, defnyddir rhestr o eiriau wedi’u trefnu yn ôl ‘dysgadwyedd’, ac mae sylwadau ar dechnegau dysgu gan gyfranogwyr a gafodd sgôr uchel yn darparu gwybodaeth ar gyfer adolygu deunyddiau dysgu. Awduron: Tess Fitzpatrick, Steve Morris

Mae'r casgliad hwn yn cynnwys chwech pecyn e-ddysgu ar y meysydd canlynol: Busnes o fewn y Diwydiannau Creadigol Celf a Dylunio o fewn y Diwydiannau Creadigol Cyfathrebu ac ymchwil ym maes y Cyfryngau Creadigol Archwilio’r Celfyddydau Perfformio ac Ymarfer Proffesiynol Llwybrau Gyrfa a chyfleoedd o fewn y Diwydiannau Creadigol yng Nghymru Y diwydiant cerddoriaeth ac ymarfer proffesiynol Mae'r pecynnau yn addas ar gyfer dysgwyr sy'n astudio'r cymwysterau perthnasol ar lefelau 2 a 3 mewn colegau addysg bellach.