Mae'r adnodd rhyngweithiol hwn wedi ei gynllunio i roi gwybodaeth am gynhyrchiant cig eidion ar draws y byd. Mae'r cynnwys wedi eu rannu mewn i wahanol unedau sy'n canolbwyntio ar agweddau gwahanol o gynhyrchiant cig eidion. Mae'r unedau'n cynnwys nodiadau myfyrwyr, nodiadau i athrawon, gweithgareddau a fideos.
Cynhyrchiant Cig Eidion
Fideos Rhannu Arfer Dda
Dyma gyfres o fideos o ddarlithwyr addysg bellach a darparwyr prentisiaethau yn rhannu arfer dda ynglÅ·n â hyfforddi, addysgu ac asesu trwy gyfrwng y Gymraeg ac yn ddwyieithog beth bynnag fo'ch sgiliau iaith Gymraeg.
Prentis-iaith: Cwis Adnabod Lefel
Prentis Iaith Lefel Ymwybyddiaeth neu Prentis Iaith Dealltwriaeth?
Cwblhewch y cwis isod i ddarganfod pa un sy'n addas ar eich cyfer chi.
Prentis-iaith Lefel Dealltwriaeth
Mae'r cyrsiau byr hyn ar gyfer prentisiaid sydd eisoes â pheth dealltwriaeth o'r Gymraeg ac sydd am ehangu'u dealltwriaeth o sut y gellir defnyddio'u Cymraeg yn y gweithle. Maent yn galluogi'r prentisiaid i gwblhau rhywfaint o'u cwrs yn y Gymraeg.
SUT I DDEFNYDDIO'R ADNODDAU?
Mae'r pum uned gyntaf yn cyflwyno pwysigrwydd yr iaith Gymraeg fel sgìl ar gyfer y gweithle tra bod cynnwys unedau 6 wedi’i deilwra ar gyfer gwahanol feysydd. Hynny yw felly, bydd pawb yn cwblhau Uned 1-5 Cyffredinol ac yna'n dewis y fersiwn sy'n addas iddyn nhw ar gyfer Uned 6.
Dyma’r pump llwybr galwedigaethol penodol y mae uned 6 wedi’i deilwra ar ei gyfer:
- Iechyd a Gofal Cymdeithasol
- Gofal Plant
- Gwasanaethau Cyhoeddus
- Amaethyddiaeth
- Adeiladwaith
Os nad ydych yn dilyn un o'r llwybrau uchod, yna byddwch yn gallu cwblhau Uned 6 (Cyffredinol).
PA LEFEL SY'N ADDAS?
Mae Prentis-iaith ar gael ar ddwy lefel:
- Prentis- iaith: Lefel Ymwybyddiaeth (ar gyfer prentisiais sydd ond gyda rhywfaint neu ddim sgiliau iaith Gymraeg)
- Prentis-iaith: Lefel Dealltwiraeth (ar gael ar gyfer prentisiaid sydd eisoes â pheth dealltwriaeth o'r Gymraeg)
Os nad ydych chi’n siŵr pa adnodd sy’n addas ar eich cyfer, defnyddiwch y Cwis Adnabod Lefel
DARPARWYR A CHOLEGAU
Mae'r cyrsiau hyn hefyd ar gael drwy byrth dysgu y prif ddarparwyr prentisiaethau yng Nghymru ac mae modd i ddarparwyr lawr lwytho'r cynnwys fel ffolder zip i fedru gwneud hyn (gweler y ddolen isod).
Mae modd argraffu tystysgrif yn awtomatig ar ôl cwblhau yr unedau unigol ond gellir hefyd lawr-lwytho tystysgrifau i gyd fynd â'r unedau isod.
Adnodd Gofal Anifeiliaid
Mae’r adnodd rhyngweithiol hwn wedi ei gynllunio i roi gwybodaeth am y sgiliau sylfaenol a gwybodaeth sydd eu hangen er mwyn gofalu’n briodol am amrywiaeth eang o anifeiliaid.
Mae'r cynnwys wedi ei rannu i gyfres o unedau sy'n canolbwyntio ar grwpiau gwahanol o anifeiliaid. Mae'r unedau yn pwysleisio anghenion rhywogaethau o fewn amrediad o gategorïau. Fel cyfanwaith, mae’r cwrs byr hwn yn cyflwyno agweddau allweddol ar sut i ofalu am anifail, ac yn dangos sut i ddefnyddio’r sgiliau a gwybodaeth angenrheidiol er mwyn cynnal iechyd a lles yr anifail.
Iechyd Anifeiliaid Fferm
Datblygwyd yr adnodd hwn i gyflwyno gwahanol bynciau sy'n ymwneud â iechyd anifeiliaid fferm. Mae'r cynnwys yn gasgliad o fideos, gweithgareddau rhyngweithiol a chwyflwyniadau ar ffurf Pdf/Word. Mae nodiadau athro i gyd-fynd gyda'r pynciau gwahanol. Cyflwynir drso 20 o bynciau gwahanol yn cynnwys:
- Achosion afiechyd mewn anifeiliaid
- Cynllunio iechyd a bioddiogelwch ar fferm
- Cloffni mewn gwartheg a defaid
- Rhoi pigiadau
- Niwmonia mewn gwartheg a defaid
- Dosio
- Ysbaddiad
Cennydd Owen Jones, 'Adolygiad o Ffynonellau AmgylcheddolTwbercwlosis Buchol (Mycobacterium bovis)' (2021)
Mae twbercwlosis buchol (bovine tuberculosis; bTB) yn un o brif heriau iechyd a lles anifeiliaid yng Nghymru, a bu’n gyfrifol am ddifa 10,974 o wartheg rhwng Mehefin 2019 a Mai 2020 (DEFRA, 2020). Amcangyfrifir cost flynyddol i’r trethdalwr o £15 miliwn yng Nghymru yn unig i reoli’r clefyd sydd yn cynnwys costau milfeddygol, iawndal i’r ffermwyr, costau gweinyddol, ac ati. Yn ogystal â hyn, mae delio â’r clefyd yn cael effaith ar iechyd meddwl yr holl unigolion sydd ynghlwm ag ef. Mae’r cyswllt rhwng bywyd gwyllt a thwbercwlosis buchol yn amlwg yn bwnc llosg parhaol, ond beth am y rôl y mae’r amgylchedd yn ei chwarae o ran meithrin a lledaenu’r clefyd hwn? Mae rhai gwyddonwyr wedi ymchwilio i’r cwestiwn hwn gan lwyddo i brofi ar lefel labordy bod yr amodau sydd yn bresennol yn amgylchedd y fuwch yn rhai ffafriol i M. bovis. Serch hynny, prin yw’r ymchwil ar lefel fferm, yn enwedig mewn ardaloedd sydd yn dioddef achosion cronig o dwbercwlosis buchol. Diben yr adolygiad llenyddiaeth hwn yw amlygu’r sefyllfa bresennol yng Nghymru a’r wyddoniaeth sydd yn bodoli ar hyn o bryd parthed TB buchol amgylcheddol.
Llygredd a gwastraff mewn amaeth
Mae’r adnodd hwn yn cefnogi uned 316 sef ‘Pollution and waste control management’ o’r cymhwyster City and Guilds: ‘Advanced Technical Extended Diploma’ in Agriculture (Lefel 3). Bydd yn gwella dealltwriaeth y dysgwyr am y llygredd mae’r diwydiant amaethyddol yn ei greu a sut mae modd rheoli gwastraff yn effeithiol ac ymarferol.
Mae’r deunydd yn dangos sut i ddelio gyda gwastraff amaethyddol, mae’n helpu myfyrwyr i ddeall beth yw ystyr gwastraff organig ac anorganig, ac mae’n helpu myfyrwyr i adnabod y deddfwriaethau a’r cod ymarfer perthnasol ar gyfer rheoli gwastraff amaethyddol.
Mae’r adnodd hwn wedi cael ei greu neu ei gomisiynu gan Lywodraeth Cymru.
Iechyd a diogelwch ar y fferm
O fewn fframwaith City & Guilds mae’n hanfodol i fyfyrwyr astudio’r uned ‘Principles of health and safety’. Pwrpas yr adnodd yma galluogi’r myfyrwyr i ddeall egwyddorion iechyd a diogelwch a sut y medrir gweithredu safonau iechyd a diogelwch o fewn y sector amaeth.
Mae’r adnodd yn tanlinellu’n glir ac yn weledol bwysigrwydd iechyd a diogelwch ar y fferm trwy gyflwyno ystadegau a deddfwriaethau iechyd a diogelwch sy’n berthnasol i’r diwydiant amaeth, gwerthuso goblygiadau damweiniau ar y fferm a dangos enghreifftiau o arfer dda er mwyn lleihau nifer o ddamweiniau.
Mae’r adnodd hwn wedi cael ei greu neu ei gomisiynu gan Lywodraeth Cymru.
Cyflwyniad i Ecoleg Afiechydon
Mae afiechydon yn medru creu pwysau detholus cryf ar amryw o rywogaethau, gan gynnwys anifeiliaid gwyllt a domestig. Yn y cyflwyniad hwn i faes ecoleg afiechydon, mae Dr Gethin Thomas o Brifysgol Abertawe yn canolbwyntio ar y berthynas rhwng moch daear, gwartheg a'r diciau i esbonio sut mae'r rhyngweithiad rhwng anifeiliaid a'u pathogenau yn faes diddorol a cyfoes.
Prentis-Iaith Lefel Ymwybyddiaeth
Mae'r cyrsiau byr hyn ar gyfer prentisiaid sydd sydd â rhywfaint neu ddim sgiliau iaith Gymraeg ac sydd am ehangu'u dealltwriaeth o sut y gellir defnyddio'u Cymraeg yn y gweithle. Maent yn galluogi'r prentisiaid i gwblhau rhywfaint o'u cwrs yn y Gymraeg.
SUT I DDEFNYDDIO'R ADNODDAU?
Mae'r pum uned gyntaf yn cyflwyno pwysigrwydd yr iaith Gymraeg fel sgìl ar gyfer y gweithle tra bod cynnwys unedau 6 wedi’i deilwra ar gyfer gwahanol feysydd. Hynny yw felly, bydd pawb yn cwblhau Uned 1-5 Cyffredinol ac yna'n dewis y fersiwn sy'n addas iddyn nhw ar gyfer Uned 6.
Dyma’r pump llwybr galwedigaethol penodol y mae uned 6 wedi’i deilwra ar ei gyfer (os nad ydych yn dilyn un o'r rhain, yna byddwch yn gallu cwblhau Uned 6 Cyffredinol):
- Iechyd a Gofal Cymdeithasol
- Gofal Plant
- Gwasanaethau Cyhoeddus
- Amaethyddiaeth
- Adeiladwaith
PA LEFEL SY'N ADDAS?
Mae Prentis-iaith ar gael ar ddwy lefel:
- Prentis- iaith: Lefel Ymwybyddiaeth (ar gyfer prentisiais sydd ond gyda rhywfaint neu ddim sgiliau iaith Gymraeg)
- Prentis-iaith: Lefel Dealltwiraeth (ar gael ar gyfer prentisiaid sydd eisoes â pheth dealltwriaeth o'r Gymraeg)
Os nad ydych chi’n siŵr pa adnodd sy’n addas ar eich cyfer, defnyddiwch y Cwis Adnabod Lefel
DARPARWYR A CHOLEGAU
Mae'r cyrsiau hyn hefyd ar gael drwy byrth dysgu y prif ddarparwyr prentisiaethau yng Nghymru ac mae modd i ddarparwyr lawr lwytho'r cynnwys fel ffolder zip i fedru gwneud hyn (gweler y ddolen isod).
Mae modd argraffu tystysgrif yn awtomatig ar ôl cwblhau yr unedau unigol ond gellir hefyd lawr-lwytho tystysgrifau i gyd fynd â'r unedau isod.
Clipiau fideo Amaeth
Clipiau fideo yn trafod gwahanol agweddau ar Amaethyddiaeth. Addas ar gyfer hyd at Lefel 4.