Mae’r adnodd rhyngweithiol hwn wedi ei gynllunio i roi gwybodaeth am y sgiliau sylfaenol a gwybodaeth sydd eu hangen er mwyn gofalu’n briodol am amrywiaeth eang o anifeiliaid.

Mae'r cynnwys wedi ei rannu i gyfres o unedau sy'n canolbwyntio ar grwpiau gwahanol o anifeiliaid. Mae'r unedau yn pwysleisio anghenion rhywogaethau o fewn amrediad o gategorïau. Fel cyfanwaith, mae’r cwrs byr hwn yn cyflwyno agweddau allweddol ar sut i ofalu am anifail, ac yn dangos sut i ddefnyddio’r sgiliau a gwybodaeth angenrheidiol er mwyn cynnal iechyd a lles yr anifail.

Datblygwyd yr adnodd hwn i gyflwyno gwahanol bynciau sy'n ymwneud â iechyd anifeiliaid fferm. Mae'r cynnwys yn gasgliad o fideos, gweithgareddau rhyngweithiol a chwyflwyniadau ar ffurf Pdf/Word. Mae nodiadau athro i gyd-fynd gyda'r pynciau gwahanol.  Cyflwynir drso 20 o bynciau gwahanol  yn cynnwys:

• Achosion afiechyd mewn anifeiliaid
• Cynllunio iechyd a bioddiogelwch ar fferm
• Cloffni mewn gwartheg a defaid
• Rhoi pigiadau
• Niwmonia mewn gwartheg a defaid
• Dosio
• Ysbaddiad

Mae twbercwlosis buchol (bovine tuberculosis; bTB) yn un o brif heriau iechyd a lles anifeiliaid yng Nghymru, a bu’n gyfrifol am ddifa 10,974 o wartheg rhwng Mehefin 2019 a Mai 2020 (DEFRA, 2020). Amcangyfrifir cost flynyddol i’r trethdalwr o £15 miliwn yng Nghymru yn unig i reoli’r clefyd sydd yn cynnwys costau milfeddygol, iawndal i’r ffermwyr, costau gweinyddol, ac ati. Yn ogystal â hyn, mae delio â’r clefyd yn cael effaith ar iechyd meddwl yr holl unigolion sydd ynghlwm ag ef. Mae’r cyswllt rhwng bywyd gwyllt a thwbercwlosis buchol yn amlwg yn bwnc llosg parhaol, ond beth am y rôl y mae’r amgylchedd yn ei chwarae o ran meithrin a lledaenu’r clefyd hwn? Mae rhai gwyddonwyr wedi ymchwilio i’r cwestiwn hwn gan lwyddo i brofi ar lefel labordy bod yr amodau sydd yn bresennol yn amgylchedd y fuwch yn rhai ffafriol i M. bovis. Serch hynny, prin yw’r ymchwil ar lefel fferm, yn enwedig mewn ardaloedd sydd yn dioddef achosion cronig o dwbercwlosis buchol. Diben yr adolygiad llenyddiaeth hwn yw amlygu’r sefyllfa bresennol yng Nghymru a’r wyddoniaeth sydd yn bodoli ar hyn o bryd parthed TB buchol amgylcheddol.

Mae’r adnodd hwn yn cefnogi uned 316 sef ‘Pollution and waste control management’ o’r cymhwyster City and Guilds: ‘Advanced Technical Extended Diploma’ in Agriculture (Lefel 3).  Bydd yn gwella dealltwriaeth y dysgwyr am y llygredd mae’r diwydiant amaethyddol yn ei greu a sut mae modd rheoli gwastraff yn effeithiol ac ymarferol.

Mae’r deunydd yn dangos sut i ddelio gyda gwastraff amaethyddol, mae’n helpu myfyrwyr i ddeall beth yw ystyr gwastraff organig ac anorganig, ac mae’n helpu myfyrwyr i adnabod y deddfwriaethau a’r cod ymarfer perthnasol ar gyfer rheoli gwastraff amaethyddol.

Mae’r adnodd hwn wedi cael ei greu neu ei gomisiynu gan Lywodraeth Cymru.

O fewn fframwaith City & Guilds mae’n hanfodol i fyfyrwyr astudio’r uned ‘Principles of health and safety’. Pwrpas yr adnodd yma galluogi’r myfyrwyr i ddeall egwyddorion iechyd a diogelwch a sut y medrir gweithredu safonau iechyd a diogelwch o fewn y sector amaeth.

Mae’r adnodd yn tanlinellu’n glir ac yn weledol bwysigrwydd iechyd a diogelwch ar y fferm trwy gyflwyno ystadegau a deddfwriaethau iechyd a diogelwch sy’n berthnasol i’r diwydiant amaeth, gwerthuso goblygiadau damweiniau ar y fferm a dangos enghreifftiau o arfer dda er mwyn lleihau nifer o ddamweiniau.

Mae’r adnodd hwn wedi cael ei greu neu ei gomisiynu gan Lywodraeth Cymru.

Mae afiechydon yn medru creu pwysau detholus cryf ar amryw o rywogaethau, gan gynnwys anifeiliaid gwyllt a domestig. Yn y cyflwyniad hwn i faes ecoleg afiechydon, mae Dr Gethin Thomas o Brifysgol Abertawe yn canolbwyntio ar y berthynas rhwng moch daear, gwartheg a'r diciau i esbonio sut mae'r rhyngweithiad rhwng anifeiliaid a'u pathogenau yn faes diddorol a cyfoes.

Mae'r cyrsiau byr yma ar gyfer prentisiaid sydd â rhywfaint neu ddim sgiliau iaith Gymraeg. Maent yn galluogi prentisiaid i gwblhau rhywfaint o'u cwrs yn Gymraeg. Mae'r pecyn cyffredinol yn cyflwyno pwysigrwydd yr iaith Gymraeg fel sgil ar gyfer y gweithle. Mae’r pecyn hefyd wedi cael ei addasu ar gyfer pedwar llwybr galwedigaethol penodol: iechyd, gofal plant, amaethyddiaeth ac adeiladwaith.

Mae’r cyrsiau hyn hefyd ar gael drwy byrth dysgu y prif ddarparwyr prentisiaethau yng Nghymru ac mae modd i ddarparwyr lawrlwytho'r cynnwys fel ffolder zip i fedru gwneud hyn. 

Gellir lawr-lwytho tystysgrifau i gyd fynd â'r unedau isod:

Tystysgrif (cyffredinol)

Tystysgrif (yn cynnwys blwch ar gyfer pa faes)

Clipiau fideo yn trafod gwahanol agweddau ar Amaethyddiaeth. Addas ar gyfer hyd at Lefel 4.



 

Adnodd ar gyfer myfyrwyr Amaeth sydd yn astudio cymhwyster lefel 2, ac yn canolbwyntio ar iechyd a diogelwch, gwaredu gwastraff ar y fferm, a’r defnydd o offer ar y fferm.

Mae’r adran iechyd a diogelwch yn cynnwys cyflwyniadau PowerPoint a Word sydd yn cynnwys dogfennau ar asesiadau risg, peryglon a ‘manual handling’. Mae’r adran gwastraff fferm yn cynnwys chwech dogfen Word sydd yn gysylltiedig â gwaredu gwastraff ar y fferm.

Yn y pecyn defnyddio offer fferm ceir cyflwyniad PowerPoint a dogfennau Word y gellir eu defnyddio a’u haddasu ar gyfer cynllunio taflenni gwaith i’r ystafell ddosbarth.

Adnodd digidol a gynhyrchwyd gan Tinopolis a Choleg Sir Gar. Wrth ddefnyddio’r adnodd hwn, rhoddir profiad ‘real’ i’r myfyrwyr i gyflawni tasgau yn cynnwys:
- Cwblhau dogfennau er mwyn danfon gwartheg i’r lladd-dy neu ŵyn i’r farchnad
- Cwblhau ffurflenni TAW ar lein
- Amryw o ddogfennau rheoli busnes sydd yn ymwneud â rhedeg mentrau fferm
- Cofrestru llo newydd anedig gyda SOG ar lein
- Paratoi’r fferm gyda’r gwaith papur angenrheidiol ar gyfer ymweliad Gwarant Fferm.

Mae cynnwys yr adnodd yn briodol iawn ar gyfer unedau anifeiliaid fferm a rheoli busnes ar lefel 2 a 3.

24 o glipiau fideo a gynhyrchwyd gan gwmni Telescop. Maent yn 5 i 8 munud o hyd, ac yn cynnwys milfeddygon, darlithwyr ac arbenigwyr yn trafod egwyddor benodol neu yn arddangos sgil. Maent yn addas iawn ar gyfer rhai o’r unedau sydd yn cael eu dysgu fel rhan o’r cwrs Lefel 3 (BTEC a City & Builds), sef:
- Cynhyrchiant defaid
- Cynhyrchiant bîff
- Llaethydda
- Cynhyrchiant Porfa
- Peirianneg amaethyddol
- Sgiliau cynnal ystadau
- Rheolaeth moch a ieir
- Iechyd anifeiliaid fferm

Gellir defnyddio’r clipiau er mwyn arddangos sgil penodol ac yna trin a thrafod hyn gyda’r myfyrwyr o fewn yr ystafell ddosbarth cyn cwblhau taflen waith. Mae nifer o’r clipiau yn rhoi sylfaen dda i’r myfyrwyr cyn iddynt fynd allan i ymarfer y sgil.

Adnoddau Amaethyddiaeth ôl-16 ar Hwb, platfform digidol dysgu ac addysgu Llywodraeth Cymru.