Gwefan gan Senedd y DU sy’n cynnig adnoddau addysgu dwyieithog ar-lein ar gyfer dysgwyr o 5 oed i ôl-16 a thu hwnt. Mae’r adnoddau yn cyflwyno ac yn ymdrîn â phynciau ar draws cwricwla’r DU; gan gynnwys etholiadau, dadlau, Gwerthoedd Prydeinig a gwaith a rôl Senedd y DU yn ein democratiaeth. Yn yr adran i ddysgwyr Ôl-16, ceir pecynnau fel: Sut mae'n Gweithio: Y Senedd, Llywodraeth Democratiaeth a Chi Systemau pleidleisio Eich Stori, Ein Hanes: Deddfwriaeth anabledd Eich Stori, Ein Hanes: Deddfwriaeth cysylltiadau hiliol Eich Stori, Ein Hanes: Deddfwriaeth Pobl Lesbaidd, Hoyw, Deurywiol a Thrawsrywiol (LGBT)
UK Parliament: Dysgu
Tsieina Thomas Pennant
Yma, cyflwynir adroddiad gan y naturiaethwr a'r teithiwr Thomas Pennant (1726 – 98) ar Tsieina, sy'n rhan o'i lawysgrif amlgyfrol, 'Outlines of the Globe', a gedwir yn yr Amgueddfa Forwrol Genedlaethol. Ceir tair adran i'r adnodd: ysgrif yn trafod ymdriniaeth Pennant â Tsieina; atodiad yn cynnwys delweddau o'r llawysgrif wreiddiol ynghyd â thrafodaeth yn eu gosod yn eu cyd-destun; a map rhyngweithiol yn dangos y lleoliadau a enwir yn yr adroddiad gan ganolbwyntio ar bum taith hanesyddol allweddol i Tsieina, ynghyd â thaith ddychmygol Pennant ar hyd arfordir y wlad. Mae'r adnoddau'n addas ar gyfer myfyrwyr, ysgolheigion, ac unrhyw un sydd â diddordeb yn Tsieina ac ym meysydd Astudiaethau Crefyddol, Celf, Daearyddiaeth, Economeg, Gwyddorau Amgylcheddol ac Eigion, a Hanes. Cedwir yr holl adnoddau gyda'i gilydd ar wefan Teithwyr Chwilfrydig (https://curioustravellers.ac.uk/tsieina/). Yno, gellir lawrlwytho'r ysgrif a'r atodiad yn uniongyrchol, a gellir dilyn dolen i'r map rhyngweithiol. Ceir cyfarwyddiadau manwl ar sut i drin y map o fewn yr adnodd ei hun, o dan 'Canllaw i'r defnyddiwr', sydd wedi'i leoli o dan 'Gwybodaeth bellach' ar y ddewislen ar y bar llorweddol ar frig y dudalen.
Dŵr a Phŵer yn Nyffryn Camwy: heriau a gwrthdaro ynghylch sefydlu a rheoli system ddyfrhau
Bwriad yr erthygl hon yw llunio hanes y system ddyfrhau yn Nyffryn Camwy a grëwyd gan y gwladfawyr Cymreig a gyrhaeddodd Batagonia (yn yr Ariannin) ym 1865, gan gymhlethu’r berthynas a oedd yn bodoli rhwng y seilwaith hwn a’r fframwaith cymdeithasol-wleidyddol newidiol. Bydd hyn yn cynnwys rhoi sylw i’r sefydliadau a grëwyd gan y gwladfawyr eu hunain ac i’r gwrthdaro a fu rhyngddynt a gwladwriaeth yr Ariannin a ddaeth yn gyfrifol am y weinyddiaeth ddyfrhau ym 1943. Rhoddir pwys ar alluedd (agency) dŵr o fewn y broses a arweiniodd at atgyfnerthu ac ehangu’r seilwaith dyfrhau, a rhoddir sylw hefyd i ddimensiwn symbolaidd y gwrthrychau sy’n rhan o’r seilwaith hwnnw gan fyfyrio ar eu hystyr newidiol. Awdur: Fernando Williams
Darllen ac ysgrifennu gorffennol y Wladfa: dadleuon am hanes a chof yn ymsefydliad Cymreig Chubut
Bwriad yr erthygl hon yw dadansoddi’r gwahanol ddarlleniadau a gafwyd o hanes y Wladfa o fewn naratifau swyddogol o orffennol talaith Chubut yn yr Ariannin. Cynhwysa hyn gynnyrch y wladwriaeth daleithiol, ond hefyd eiddo actorion eraill yng nghymdeithas Chubut, gan gynnwys y gymuned Gymreig ei hun. Er mwyn gwneud hyn, canolbwyntir ar y deongliadau a gynhyrchwyd dros dri chyfnod: yn gyntaf, rhwng y 1930au a 1955, pan oedd Chubut yn diriogaeth genedlaethol; yn ail, cyfran o flynyddoedd cyntaf bodolaeth talaith Chubut rhwng 1958 a 1975; ac yn olaf, rhwng y 1980au a’r presennol, gyda ffocws ar ddathliadau’r canmlwyddiant a hanner (ers glaniad y gwladfawyr cyntaf) yn 2015. Ystyrir hefyd y newidiadau a welwyd rhwng naratifau hanesyddol gwahanol, yn ogystal â’r elfennau o barhad rhyngddynt. Trwy gydol y tri chyfnod hyn, dangosir bod naratifauswyddogol o orffennol Chubut wedi gosod hanes y gwladychu Cymreig yn gonglfaen ar gyfer sefydlu’r dalaith, gan roi rôl hegemonaidd i’r hanes hwn. Awdur: Guillermo Williams
Heb ei fai, heb ei eni: ‘Disgwrs’ a Moeseg y Wladfa
Nodweddir y drafodaeth gyhoeddus ar-lein ddiweddar ynghylch y Wladfa gan duedd i gollfarnu’r gwladfawyr Cymreig ar sail foesol. Â’r erthygl hon i’r afael â’r tueddiad hwn gan bwyso a mesur sut, ac i ba raddau, y mae modd inni osod y Wladfa a’i phobl yn y fantol foesol. Rhoddir sylw manwl i ymdriniaethau Geraldine Lublin a Lucy Taylor â’r hanes, fel enghreifftiau o ddadansoddi ystyrlon, amlhaenog sy’n llwyddo i gyfleu cymhlethdod a drysni’r sefyllfa. Wedi cynnig y braslun hwn, cymhwysir fframwaith moesegol Iris Marion Young i’r hanes, er mwyn amlygu ystyriaethau moesegol allweddol, sy’n dilyn ymgais Catherine Lu i gymhwyso’r un model ‘cysylltiadau cymdeithasol’ i hanes trefedigaethol Siapan. Cynigir rhai casgliadau cychwynnol ynghylch yr hyn a amlygir. Awdur: Huw L. Williams
Paradocs wrth bortreadu Patagonia yn y Gymru ddatganoledig: Archwiliad cychwynnol o Separado! (Gruff Rhys a Dy...
Mae’r erthygl hon yn archwilio elfennau o’r portread o’r Wladfa a gyflwynir yn Separado! (2010), sef rhaglen ddogfen arbrofol o ran arddull gan Gruff Rhys a Dylan Goch. Saif y portread dan sylw yng nghyd-destun ystod o weithiau ffeithiol a ffuglennol am y Wladfa o safbwynt Cymru a gynhyrchwyd ers y 1940au. Trwy gyfrwng cysyniadau a ddeillia o theori lenyddol (Linda Hutcheon), cymdeithaseg diwylliant (Pierre Bourdieu), theori wleidyddol (Ernesto Laclau), theori llenyddiaeth taith (Graham Huggan a Patrick Holland; Peter Hulme), a theori ôl-drefedigaethol (Mary Louise Pratt), bydd yn bosib olrhain yn y rhaglen ddogfen dueddiadau a fodolai eisoes mewn portreadau eraill yng Nghymru, sef troi at Batagonia mewn cyfnodau heriol yn wleidyddol er mwyn datrys pryderon am Gymreictod yn ogystal ag am orffennol a dyfodol y wlad. Awdur: Sara Borda Green
Tasgau Asesu a Datblygu Sgiliau Iaith Athrawon
Dyma gasgliad o dasgau sy’n gallu cael eu defnyddio i ddatblygu ac asesu sgiliau iaith ymarferwyr addysg yn erbyn y Fframwaith Cymwyseddau Iaith i Ymarferwyr Addysg. Mae’r casgliad yn cynnwys tasgau ar gyfer pob sgil a phob lefel yn y Fframwaith. Mae'r llyfrynnau PDF sy'n cynnwys holl dasgau'r lefel dan sylw, ar gael ar gyfer bob lefel o'r Framwaith. Yn ogystal, mae'r tasgau ar gael i'w lawrlwytho yn unigol ar ffurf dogfennau Word. Os na fydd y dolenni yn agor y ddogfen mewn tab newydd, yna bydd y ddogfen wedi ei lawrlwytho (edrychwch yn y ffolder lawrlwythiadau ar eich cyfrifiadur).
Canllawiau Adolygu Mathemateg TGAU
Canllawiau adolygu a ddarparwyd yn garedig iawn gan Goleg Gwent i gynorthwyo myfyrwyr a dysgwyr sy'n eistedd arholiad TGAU Mathemateg. Ceir pecyn ar gyfer yr haen sylfaenol a phecyn ar gyfer yr haen ganolradd. Diolch i Goleg Gwent am rannu'r pecynnau.
Astudiaethau Achos JISC: Cydweithio Digidol yn y Sector Ôl-16
Mae Jisc yn gweithio mewn partneriaeth â Llywodraeth Cymru i yrru Digidol 2030 ymlaen, sy'n ceisio gweld darparwyr dysgu yng Nghymru yn harneisio potensial technoleg ddigidol wedi'i seilio ar egwyddorion arloesi, cydweithio, cydgynhyrchu a phartneriaeth gymdeithasol. I gefnogi hyn, mae Jisc wedi dod o hyd i chwe enghraifft o fentrau cydweithredol llwyddiannus gan ddefnyddio offer a thechnoleg ddigidol mewn dysgu ac addysgu ôl-16 yng Nghymru. Amlinellwyd y ffactorau llwyddiant allweddol ar gyfer yr astudiaethau achos hyn a dangos lle gellid cynyddu pob dull cydweithredol neu ei fod yn fuddiol mynd i'r afael â materion neu bynciau penodol. Yn gyffredinol, mae'r astudiaethau achos hyn yn cynnig cipolwg ar y posibiliadau cyffrous a agorir trwy gydweithio o fewn ac ar draws sectorau, wedi'u galluogi gan dechnoleg ddigidol, pan fydd partneriaid mewn cydweithrediad yn rhannu gweledigaeth gyffredin a dull cynaliadwy. Themâu allweddol sy'n cefnogi uchelgeisiau digidol Cymru Gellir ystyried yr astudiaethau achos fel enghreifftiau o'r pedair blaenoriaeth genedlaethol allweddol a amlinellir yng ngalwad Llywodraeth Cymru i weithredu ar gyfer sefydliadau AB ym mis Rhagfyr 2022: Gweithio ar y cyd i ehangu mynediad at gyfleoedd dysgu Datblygu galluoedd digidol dysgwyr a staff a hyder ar gyfer dysgu, bywyd a gwaith Manteisio i'r eithaf ar botensial technoleg i rymuso, ennyn brwdfrydedd ac ysbrydoli dysgwyr Ymgorffori dulliau ystwyth, gwydn a chynaliadwy o gyflawni Astudiaethau achos Mae'r chwe astudiaeth achos yn cwmpasu colegau ledled Cymru a chydweithrediadau ar draws AB a chyda chweched dosbarth, AU, dysgu seiliedig ar waith a dysgu cymunedol (gweler Atodiad 1). Mae'r offer a'r dechnoleg ddigidol a ddefnyddir yn amrywio o ystafelloedd dosbarth rhithwir a thechnoleg realiti rhithwir i apiau a llwyfannau cydweithredu fel Microsoft Teams. Yn gryno, mae'r astudiaethau achos yn cynnwys: Diemwntau Digidol: cymuned ymarfer yng Nghymru sy'n helpu ymarferwyr a rheolwyr i ddarparu Llythrennedd Digidol Sgiliau Hanfodol Cymru (ESW) ar draws addysg a hyfforddiant ôl-16. Educ8 a CEMET (Prifysgol De Cymru): datblygu adnoddau realiti rhithwir ar gyfer dysgu seiliedig ar waith drwy ddull cydweithredol gydag AU a chyflogwyr. Growing Comms: Gosod mannau dysgu gweithredol cysylltiedig mewn Addysg Uwch ac AB trwy gydweithredu traws-sector, gydag effeithiau cadarnhaol cryf ar ddysgwyr. St David's WeConnect: cydweithio rhwng y chweched dosbarth i ddarparu cwricwlwm ehangach drwy ystafelloedd dosbarth rhithwir. Target Tracker: colegau yn cydweithio i ddatblygu offer digidol i gefnogi dysgwyr ag anghenion ychwanegol. Urdd Gobaith Cymru a Chynllun Gwreiddio (Coleg Cymraeg Cenedlaethol): datblygu sgiliau Cymraeg drwy ddysgu ar y cyd i brentisiaid a staff addysgu.
Creu a Defnyddio Adnoddau Dwyieithog
Mae'r casgliad hwn yn cynnwys blog a recordiad o weminar ar greu a defnyddio adnoddau cyfrwng Cymraeg a dwyieithog a gafodd eu greu gan JISC yn haf 2021. Mae'r blog yn ddwyieithog ac mae'r weminar yn Gymraeg gyda sleidiau dwyieithog. Mae'r weminar yn cynnwys cyfraniadau wrth y Coleg Cymraeg Cenedlaethol (Dr Lowri Morgans, Joanna Evans, Mary Richards ac Enfys Owen), Llywodraeth Cymru (Gareth Morlais) a Sgiliaith (Helen Humphreys).
Teclyn Iaith
Teclyn yw hwn sy'n cynnwys gwybodaeth am adnoddau, rhaglenni ac apïau ymarferol y gall staff eu defnyddio i wella'u Cymraeg a defnyddio i wella Cymraeg eu dysgwyr. Mae'r wefan yn hollol ddwyieithog ac yn addas i bawb, beth bynnag eich sgiliau iaith Gymraeg.
Gwerslyfrau BTEC Cenedlaethol Busnes
Addasiad Cymraeg o Pearson BTEC National Business – Student Book 1 ar gyfer myfyrwyr sy’n astudio BTEC Tystysgrif Busnes, Tystysgrif Estynedig a'r Diploma Sylfaenol. Mae'r llyfr yn cynnig cefnogaeth i fyfyrwyr drrwy'r holl unedau gorfodol ac ystod o'r unedau dewisol, yn eu plith: Archwilio Busnes; Datblygu Ymgyrch Farchnata; Rheoli Digwyddiad; ac Ymchwilio i Wasanaeth Cwsmeriaid.